Post Tenebras Lux

 

Αν το Batalla en el cielo υπήρξε μία εξαιρετικά χαμηλών τόνων ταινία, που δεν αφήνει έντονα μνημονικά ίχνη, δε συμβαίνει το ίδιο με την τωρινή δημιουργία του Carlos Reygadas, αναγνωρισμένη στο φεστιβάλ των Καννών, η οποία ανανεώνει τις εντυπώσεις περί οπτικής ποίησης.

Το φιλμ αυτό πειραματίζεται έντονα, με τη βοήθεια φακών που απροσδόκητα διαστέλλονται και συστέλλονται, στα όρια της υπερβολής. Η κάμερα του Alexis Zabe προσπαθεί, με υφή ντοκυμαντέρ, να συλλάβει την “αύρα”των ανθρώπων, συμφιλιωμένη με το αδύνατο του εγχειρήματος. Η ζωή φιλτράρεται άλλοτε υπερβατικά και άλλοτε ωμά, με συνεχείς αξιοπρεπείς αναφορές στον Tarkovsky. Το σκιερό κομμάτι που εμπεριέχει τις ανθρώπινες καταστροφικές αδυναμίες όπως το αλκοόλ και τα ναρκωτικά δεν εκφράζεται παρά μόνο με λέξεις, υπονοώντας, ίσως, την ευγενική εισβολή του πολιτισμού στη φυσική αγνότητα

Δύο σκοτεινοί άνθρωποι, που έχουν ταξιδέψει πολύ, κάνοντας όμως εν τέλει κύκλους γύρω από τον εαυτό τους, ζουν κάτω από μία στέγη χωρισμένη στα δύο. Μέσα από κομματιασμένα κάδρα και κομματιασμένη αφήγηση, οι δύο τους είναι απλώς διάδρομοι για τη φύση, που τους βαδίζουν τα παιδιά τους, λίγο πριν το περπάτημά τους τυποποιηθεί.

Λίγο πριν μπουν στον πολιτισμό, τα παιδιά ζουν σε ένα όνειρο, όπου δεν μπορούν ακόμα να αποχωριστούν το διπλό τους. Εκεί όλα είναι καθρέφτες, η γη καθρεφτίζει τον ουρανό. Τα ζώα είναι απαλά, δεν παραβιάζουν τη φύση, σε αντίθεση με τον άνθρωπο, που ακόμα και με το βλέμμα του την κομματιάζει. Ο διάβολος τριγυρνά ανάμεσά τους, μόνο τα μικρά παιδιά τον βλέπουν και τον παίρνουν μία φωτογραφία με τα μάτια τους.

Η ουρά του διαβόλου συνοψίζει τη βιαιότητα του κόσμου, κόβοντας ένα περήφανο δέντρο. Οι άνθρωποι κόβουν τα δέντρα για να φτιάξουν γήπεδα για τα παιδιά, χωρίς να νιώθουν το πόσο ειρωνεύονται τον εαυτό τους. Και το φιλμ, ανάμεσα στο ρεαλισμό και τη μυθοπλασία, αποδομεί και τα δύο, αφού μόνο αυτό μπορεί να κάνει κανείς με το ένα πόδι να βουλιάζει στον τσιμέντο και το άλλο λίγα εκατοστά πάνω από το χώμα.

 Πρώτη Δημοσίευση στο Move It

*Με αφορμή τη διανομή του φιλμ επιτέλους, στην Ελλάδα, που πρώτη φορά απολαύσαμε στο Πανόραμα του 2013,  θα ξεκινήσει μια σειρά από αναδρομικά κείμενα, για ταινίες που αγαπήθηκαν πολύ μέχρι τώρα και δεν έχουν βρει, ακόμα, χώρο, και εδώ...