Τρίτη 14 Ιουνίου 2011

Never let me go?...Ή κράτα με για μια απαραίτητη στιγμή?


Το σούσουρο για την κλωνοποίηση ανθρώπων φαίνεται να έχει καταλαγιάσει. Από το 2009, όπου τα  πέντε πρώτα έμβρυα, πιστά αντίγραφα ανθρώπων, θανατώθηκαν, αποκοιμήθηκε η ναρκισσιστική ελπίδα της ανθρωπότητας να μην αφεθεί ποτέ στη μοιραία φθορά της.  Ωστόσο, μία ταινία για την κλωνοποίηση μοιάζει πιο επίκαιρη από ποτέ.
Ποιά είναι η πρώτη σκέψη στο άκουσμα της λέξης κλώνος; Ίσως μέτρημα προβάτων, πανομοιότυπων και πειθήνιων; Γνωστός μας ο χορός της ομοιομορφίας, που άθελά μας ή εσκεμμένα  λίγο πολύ χορεύουμε όλοι. Εκτός όμως από αυτό, η κλωνοποίηση ίσως λαμβάνει πλέον έναν ενεργητικό χαρακτήρα, για παράδειγμα, μέσω του παγκόσμιου ιστού. Μπορεί οι ηθικοί περιορισμοί να αποτρέπουν την φωτοτύπηση ανθρώπων, όμως το φαντασιακό αρπάζει τα ηνία και επιτρέπει στον καθένα μας να έχει έναν δεύτερο εγώ, βελτιωμένο ίσως του πρωτοτύπου. Παράλληλα, σε κάθε επίπεδο ανάλυσης η διαφορετικότητα είναι δικαίωμα και απαίτηση, λέξη κλειδί για τις μέρες μας.
Το “Never let me go” μοιάζει ένας ύμνος στη διαφορετικότητα, στην ελευθερία της επιλογής να δει κανείς τα πράγματα, όσο δυσοίωνα και αν φαίνονται, με έναν τρόπο που τον προχωρά. O Romanek (One Hour Photo), φαίνεται να αρέσκεται στο να μας μιλά για κάποιους φιλοξενούμενους στη ζωή.
Ο τίτλος μοιάζει ειρωνικός, αφού δεν υπήρξε ποτέ το  απαραίτητο κράτημα από το μητρικό χέρι για τους ήρωες, ώστε να έχουν ανάγκη να ζητούν από εκείνο να τους αφήσει να φύγουν. Δεν νιώθουν κανένα κυνόδοντα να κινείται. Ανατρέφονται με προορισμό να δίνουν, χωρίς όμως καμία εναλλακτική. Αρκετά νέοι, θα δώσουν μερικά από τα όργανά τους για δωρεά και  στο τέλος θα καταλήξουν. Είναι η πιο ανθρωπιστική ανατροφή που θα μπορούσαν να λάβουν, μόνο που αγνοείται η πιο πολύτιμη πανανθρώπινη αξία, που είναι η ελευθερία. Μία αλτρουιστική πράξη, το να δώσεις ένα κομμάτι σου προσφέροντας πνοή σε κάποιον, καταντά ένας ετεροκαθοριζόμενος κατακερματισμός του σώματος και του εγώ.
Από μικρά, τα παιδάκια αυτά ενστικτωδώς γνώριζαν το πεπρωμένο τους. Κάποιο συνέχιζε να ζωγραφίζει ενώ οι άλλοι το χλευάζουν, αναζητώντας την αλήθεια. Κάποια είχε καταλάβει το μοναχικό της τέλος και προσπάθησε να  το δανείσει στην πιο έμπιστή της φίλη. Κάποια περίμενε με υπομονή να συναντηθεί με εκείνον που αγαπούσε. Είναι η αγγελική πρωταγωνίστριά μας, που ακούει το ομώνυμο με τον τίτλο sixties κομμάτι, απευθυνόμενη ουσιαστικά στην παιδική της  ηλικία, ως ένα ρέκβιεμ του χαμού της ανεμελιάς που τη συνόδευε. Το κορίτσι ερωτεύτηκε, έχασε την αθωότητά του, αλλά ταυτόχρονα βρήκε έναν άνθρωπο για τον οποίο αξίζει να φοβάται να μην την αφήσει. Και κάπως έτσι δημιουργείται ένα κουβάρι από συναισθήματα μέχρι η γάτα-μοίρα να το κλωτσήσει για να ξετυλιχτεί.


Ο έρωτας γίνεται ανταλλάξιμο είδος με τη ζωή, τι πιο ποιητικό και αληθινό. Ή θα αγαπήσουν αληθινά, ή θα δώσουν τη ζωή τους. Ίσως κάθε άνθρωπος που δεν ερωτεύεται και δεν προσφέρει ολόκληρο τον εαυτό του σε κάποιον, να πρέπει να δώσει τουλάχιστον ένα κομμάτι του. Από καταβολής κόσμου άλλωστε, ο Αδάμ συνέπτυξε τα δυο παραπάνω, πρώτα δίνοντας ένα κομμάτι του για να δημιουργηθεί η Εύα και μετά δίνοντάς της όλο του τον εαυτό.
Μπροστά στην ελπίδα της σωτηρίας τους μόνο αν καταφέρουν να αγαπήσουν αληθινά, οι δύο ήρωες, μετά την μετάνοια της «κακιάς» Knightly,  μπαίνουν στη διαδικασία να δουν τα συναισθήματα τους διάφανα σα γυαλί. Στις μετεφηβικές τους αναζητήσεις, αντικρίζουν ξανά το κενό που τους άφησε μια άδεια σκηνή οιδιπόδειου δράματος, αναζητούν γονεϊκές φιγούρες. Οι μόνες που φαντάζονται έχουν κάτι το μυστήριο και απροσπέλαστο. Εξ’ ου και τα αλλεπάλληλα τρίγωνα που σχηματίζουν, σχετιζόμενα, τα τρία παιδιά. Οδηγούνται, τελικά, σε ο,τι πιο κοντά σε γονείς γνώρισαν, στις δυο δασκάλες τους, για να λάβουν την απάντηση σε ο,τι ίσως κατά βάθος ήδη ήξεραν: Δεν είναι δυνατό ο έρωτας να γίνει ανταλλάξιμο είδος με τη ζωή. Αυτό θα χαλούσε την έννοια του αυτοσκοπού που περιέχει.
Σκοπός στη ζωή φαίνεται να είναι είτε να ερωτευτείς, αν μπορείς, προσφέροντας όλο σου τον εαυτό, είτε τουλάχιστον να προσφέρεις ένα κομμάτι σου. Από καταβολής κόσμου άλλωστε, ο Αδάμ έφτιαξε από τον πλευρό του την Εύα, πριν την ερωτευτεί και της προσφερθεί ολόκληρος. Η Νάιτλι, μητρική, όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, προσφέρει από το πλευρό της τη δυνατότητα σε δυο ανθρώπους να προσφέρουν ο ένας στον άλλον τον ίδιο τους τον εαυτό.
Η νομοτέλεια κάθε ταξιδιού στη ζωή μάλλον είναι αναπόφευκτη, όμως η διαδρομή αποζημιώνει. Τρία παιδιά,  παίζοντας το παιχνίδι των επιλογών, πετούν το μπαλάκι των διλημμάτων το ένα στο άλλο και τελικά κερδίζουν το δώρο της συνειδητής απόλαυσης της στιγμής. Μέχρι κάποιο να το πετάξει πέρα από το φράχτη, από όπου δεν υπάρχει επιστροφή.
Ίσως η ελάχιστη στέρηση της ελευθερίας μας με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο είναι δεδομένη. Είναι ουσιαστικά ο ευνουχισμός μας, ο εξανθρωπισμός μας, αφού μπαίνουμε σε ένα πλαίσιο, αυτό του περιορισμού της παντοδυναμίας μας. ¨Όταν η ελευθερία μας αφαιρείται βίαια, έχουμε ανάγκη να επαναστατήσουμε, κάτι που, αξιοσημείωτα, κανείς από τους τροφίμους δε σκέφτηκε να κάνει. Ή μήπως τελικά το έκανε μέσω της αγάπης, της τέχνης και της μετουσίωσης της σύγχυσης στο κεφάλι του σε δαιδάλους που προσφέρει στη μητρική φιγούρα, δίπλα από τη γυναικεία πατρική;
Η ελευθερία των παιδιών κερδήθηκε με αιματηρή επανάσταση, ήταν εσωτερική και εφήμερη, όπως κάθε τι πραγματικά πολύτιμό στη ζωή. Και η ζωή τους άφησε να φύγουν, κλώνους του πιο σοφού ανθρώπου.



Διαβάσατε περισσότερο