Τρίτη 13 Μαΐου 2014

Nymphomaniac



ΤΗΕ ΕMPEROR OF ICE CREAM

Call the roller of big cigars,
The muscular one, and bid him whip
In kitchen cups concupiscent curds.
Let the wenches dawdle in such dress
As they are used to wear, and let the boys
Bring flowers in last month's newspapers.
Let be be finale of seem.
The only emperor is the emperor of ice-cream.

Take from the dresser of deal,
Lacking the three glass knobs, that sheet
On which she embroidered fantails once
And spread it so as to cover her face.
If her horny feet protrude, they come
To show how cold she is, and dumb.
Let the lamp affix its beam.
The only emperor is the emperor of ice-cream.

Wallace Stevens















Yπάρχουν μερικοί δημιουργοί που είναι στο όριο της εποχής τους. Και όπως κάθε οριακή προσωπικότητα, τόσο εκείνοι όσο και τα έργα τους έχουν την ιδιότητα να διχάζουν. O Lars Von Trier είναι ένας από αυτούς. Έχει κατηγορηθεί για μισογυνισμό, προσήνεια στο ναζισμό και άλλα πολλά και ο ίδιος φαίνεται να το δια-σκεδάζει. Σε κάθε περίπτωση, έχει ίσως την ικανότητα να νιώθει την ανάσα της εποχής, να την ανακατεύει με τη δική του και να τη μετατρέπει σε φιλμ που αχνίζουν, είτε από πάγο είτε από λαχανιασμένες αναπνοές.

Το Nymphomaniac απογυμνώνει τη μοναξιά και την αφήνει σα ρούχο στο σώμα μιας Γυναίκας. Η Joe είναι ένα φωνήεν μακριά από τη χαρά. Τη χαρά της αγάπης και της συντροφικότητας. Η κλινική διάγνωση δεν έχει καμία αξία. Η ηρωίδα καταστρέφει τις ταμπέλες αφού μέσα στη δυσκολία της να μπει σε οποιαδήποτε σχέση, της είναι αδύνατο να σχετιστεί ακόμα και με τις λέξεις. Ο μόνος ενδιάμεσος χώρος που διαρκεί κατά τη διάρκεια της ταινίας είναι ανάμεσα σε εκείνη και σε έναν άνθρωπο που δεν έχει την ταμπέλα του ψυχαναλυτή αλλά τη βοηθά μέσα από τον πλατωνικό ερωτισμό μεταξύ τους. Η ψυχή της δεν εμπεριέχει τον έρωτα. Απλώς εκδραματίζει τον πόνο της στα σώματα όλων των ανδρών

Ίσως ο σύγχρονος κοινωνικός δρόμος που καλείται κανείς να περπατήσει να είναι η πορεία ανάμεσα στον κοινωνικά προσδιορισμένο ανδρικό και γυναικείο τόπο, με άνεση στην παλινδρόμηση. Ο Τρίερ, ως φιλόσοφος των εικόνων της εποχής μιλά για τη διχοτόμηση του φύλου σε όλη του τη φιλμογραφία (http://thinkingonfilms.blogspot.gr/search?q=Lars+Von+Trier, http://psychografimata.com/5138/melagcholia-to-onoma-tis-ginekias-fisis-tou-trier/). Η Joe μεταναστεύει από τη γυναικεία στην αντρική φύση με όχημα το σεξ, φέρνοντας αυτούς τους δύο τόπους πολύ κοντά, μέσα από την ερωτική πράξη που συμμετέχει μόνο το σώμα. Το όνομά της είναι ανδρογυνο. Και η ερωτική πράξη με τον άντρα που εκτελεί χρέη ψυχαναλυτή της είναι ατελής, όπως τελικά είναι η συζήτηση με τον εαυτό της.

Υπάρχει εδώ φαντασιακό παιδί; Η γυναίκα αυτή πριν από τη σύλληψή της ήταν ένα ολόκληρο σώμα και όχι μόνο το όργανο της ίδιας της ηδονής της. Η μητέρα της όμως δεν την κοίταζε ποτέ στα μάτια, μόνο στα τεμαχισμένα τμήματα από το σώμα της, τυχαία αφημένα τραπουλόχαρτα. Και ο πατέρας της αγκάλιαζε τη φωνή της. Αυτό το φαντασιακό παιδί έχει για πρόσωπο έναν καθρέφτη, από τη σύλληψή του είχε αυτό το πεπρωμένο. Αν σε άλλα φιλμ προκύπτει από το ζευγάρι των κεντρικών χαρακτήρων, εδώ νιώθει κανείς ότι προέρχεται μόνο από το δημιουργό. Όπως όλοι οι καθρέφτες των ανθρώπων που δεν αντέχουν τον εαυτό τους, το πρόσωπο αυτού του παιδιού είναι προορισμένο να σπάσει. Το φαντασιακό παιδί του Τρίερ έχει στο γονιδίωμά του το πεπρωμένο της αυτοκτονίας. Είναι από τη σύλληψή του νεκρό, αφού σε αυτό το σύμπαν σχέση δεν υπάρχει. Το φαντασιακό παιδί δε θα πάρει ποτέ ένα Όνομα. Θα κλαίει πάντα για να του δώσουν ένα. Αλλά δε θα το ακούσει ποτέ κανείς. Η συν-ουσία δε θα προσφέρει ποτέ αυτιά που να ακούν αρκετά καλά. Απομένει μόνο ένα δέντρο που την προστατεύει. Είναι ξερό, αλλά υπάρχει.

To μόνο κενό που δεν κατάφερε να γεμίσει η Joe είναι η κοιλότητα του εαυτού της, να γίνει μία ολόκληρη έλλειψη, μία όλόκληρη τρύπα, και ο σκηνοθέτης παίζει με το ασυνείδητο αυτί του θεατή που αντί για “hole” κάποτε μπορεί να ακούσε “whole”. Η Joe λαχταρά να ακούσει κάτι περισσότερο από μία ανάσα. Λαχταρά συνεχώς μια κραυγή. Κινηματογραφικά ο ήχος έχει την τιμητική του, σοφό, καθώς η πρώτη αίσθηση που αναπτύσσεται ως ξεχωριστό κομμάτι της ύπαρξής μας είναι η ακοή. Όπως είναι επίσης η πρώτη που ατονεί όταν σχετιζόμαστε με τους άλλους, αν δεν έχουμε βιώσει τη χαρά της εμπειρίας του να ακούς τον άλλον πραγματικά. 
 


Τη Joe τη σταυρώνει η άσφαλτος. Όταν σε σταυρώνει ο ίδιος σου ο δρόμος, ίσως είσαι απλώς ελεύθερος. Αν έχεις φτερά πρέπει να πεθάνεις. Αλλά η κοινωνία μασά τα φτερά των νυμφών. Η Joe τινάζει λίγη σκόνη από πάνω της και συνεχίζει το δρόμο της, που δεν ξέρει αν είναι στη γη ή στον ουρανό. Το μόνο που ξέρει είναι ότι δημιουργεί το Όνομά της, που κάποτε θα της αποκαλυφθεί.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Διαβάσατε περισσότερο