Ida

Η πρώτη ταινία που γυρίζει ο αγαπημένος από το My summer of love, Pawel Pawlikowski στη χώρα και στη γλώσσα του είναι ένα ασπρόμαυρο διαμάντι, που χαράζει πάνω στο σώμα της νεαρής πρωταγωνίστριας λέξεις όπως πίστη, Εβραίοι, Καθολικοί, εφηβεία, έρωτας, μητέρα, γυναίκα, φρίκη, γονείς, θάνατος. Το φιλμ έχει την άνεση να τις συζητήσει και να τις ανατρέψει, σβήνοντας τις βεβαιότητες τόσο απλά που νομίζεις ότι ήταν μόνο υδρατμοί στο μπάνιο της κοπέλας μετά από μία ένοχη πράξη.

Η φωτογραφία κάνει ένα βήμα πίσω, για να υπογραμμίσει σε ασπρόμαυρο χαρτί την ανάγκη της ηρωίδας να στρέψει το βλέμμα πίσω και να κοιτάξει το παρελθόν.   Η ασπρόμαυρη επιλογή διχοτομεί το χρόνο σε στιγμές πριν και μετά από αυτό το άγνωστο κάτι στην ιστορία της κοπέλας, και εκείνη καλείται να διαχειριστεί τη συνάντησή τους: το άγνωστο παρελθόν και το γνωστό, απόλυτα ελεγχόμενο από την πίστη παρόν. Η Ida επανεφευρίσκει το όνομά της, εντοιχισμένη στο υπέροχο τοπίο που δε δίνει απαντήσεις παρά εκείνες του θανάτου, με τα σώματα να είναι άλλοτε σύμβολα πίστης, άλλοτε σωροί, άλλοτε ευτελισμένοι τόποι ηδονής και άλλοτε απαγορευμένοι καρποί. Το στήσιμο των κάδρων είναι τέλεια ατελές, άλλοτε με τοπία από όνειρο και άλλοτε κόβοντας τα πόδια και τα πρόσωπα και μαζί τους τις προσδοκίες. Ταυτόχρονα η φωτογραφία εκπέμπει φωτιά μέσα από το χιόνι, με δείγματα αισθητικής του Wenders και του Jarmush να συναντούν μία Πολωνία που κρύβει το θάνατο αρκετά καλά.

Για άλλη μια φορά, όπως στο My Summer of Love, ο σκηνοθέτης πέρα από μία ιστορία ενηλικίωσης διηγείται την  αναμέτρηση δύο διαφορετικών-φαινομενικά- γυναικείων ιδιοτήτων: Τόσο η πίστη όσο και η αμαρτία έχουν καλυμμένο το κεφάλι τους για να προστατευτούν από την ιστορία τους. Η μία είναι το παρόν και ή άλλη το παρελθόν και όλο το φιλμ παλινδρομεί ανάμεσα στις δυο αυτές στιγμές, με το μέλλον να καθορίζεται, ουσιαστικά από την έκβαση της δυναμικής της σχέσης θείας και ανηψιάς.

Η Ida θέλησε να μάθει πόσα χέρια χρειάζονται για να ανοίξει ένα παράθυρο. Μοναχή και μόνη, θέλει να ξαναγυρίσει στο ασφαλές μέρος όπου νιώθει ότι έχει ξαναζήσει. Και μετρά το βάθος του, για να δει αν είναι πολύ ρηχή η μήτρα του θεού για να τη χωρέσει.