Οι ξεχασμένοι γονείς (Los Olvidados)

Ο,τιδήποτε εκφέρει κανείς πάνω σε ένα αριστούργημα όπως το «Los olvidados»θα τον προδώσει. Οι εικόνες έχουν ήδη ακουστεί.

Μοιάζει, στο φιλμ αυτό, η φτώχια να προσωποποιείται, σαν ο μεγάλος Άλλος, με το οποίο κάθε κομμάτι από το ψηφιδωτό των ηρώων καλείται να συνδιαλέγει και να καθρεπτιστεί. Το υποκείμενο είναι η οργανική (και όχι αθροιστική) ενότητα από τις ατομικότητες που μας παρουσιάζονται. Καθρεφτίζεται άσχημο (χωρίς εμπεριέχον σχήμα) να μη βλέπει (τυφλός ζητιάνος), να μην ακούει και να μη μιλάει (σαγηνευτική μητέρα). Με ελλείψεις, επιθυμίες, πάθη. Οι γεννήτορες, ιδιαίτερα ως ζεύγος, είναι απόντες. Απουσιάζει η δυνατότητα το υποκείμενο να τους κλείσει μέσα του. Η έννοια της πυρηνικής οικογένειας είναι ακόμη σε επίπεδο μονοκύτταρου οργανισμού.

Αυτή η απουσία των γονιών, φυσική ή ψυχολογική, φαίνεται να αποτελεί ένα κύριο χαρακτηριστικό των εφήβων που καταλήγουν στο έγκλημα. Εκπλήσσουν οι ομοιότητες (σίγουρα συμπλέοντας με τις καταφανείς διαφορές, κυρίως λόγω πλαισίου), με τους έφηβους, όπως σκιαγραφούνται από τους εκπρόσωπους του ανεξάρτητου αμερικανικού κινηματογράφου (Gus Van Sant, Ηarmony Korine, Larry Clark). Σε όλες αυτές τις ταινίες είναι έντονη η παρουσία της ανέχειας και των δύσκολων συνθηκών ζωής. Οι γονείς φιγούρες μακρινές, απορριπτικές και κατακερματισμένες, καθρεφτίζουν ένα κράτος που δεν μπορεί να φροντίσει για τα στοιχειώδη, ανεξαρτήτως του σε ποιά εποχή αναφέρεται.

Πού βρίσκεται ο τροφός για το παιδί σε μια κοινωνία  σε αποσύνθεση, που αντί να συσπειρώσει την οικογένεια, την έχει απογυμνώσει από κάθε ανθρώπινη ποιότητα; Το παιδί εκπίπτει (;) σε οργανισμό χαμηλότερου δυναμικού. Βυζαίνει από το γαϊδούρι και νιώθει κανείς τη γεύση από το ξινό γάλα. Ο συνειρμός με το άλογο υπογραμμίζει την απουσία λογικής όταν παιδί και γονιός απογαλακτίζονται βάναυσα από επιλογή του τελευταίου ή ίσως τελικά της ίδιας της ζωής.

Το παιδί που θέλησε να ξεφύγει από το προκαθορισμένο, συναντά την εκδίκηση από το άλλο, εξίσου πονεμένο παιδί, με τους δυο τους τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Και η φιγούρα του διευθυντή του αναμορφωτηρίου εισάγεται απλά για να μας υπενθυμίσει ότι ένας κούκος δε φέρνει την άνοιξη.

Η σεξουαλικότητα, είναι με υπόγειο τρόπο διάχυτη σε όλα σχεδόν τα  σημεία της ταινίας. Η αίσθηση που προκαλεί το όνειρο του παιδιού με τη μητέρα του είναι πολύ δύσκολο να μεταφερθεί στο χαρτί. Έχουν άλλωστε, γραφτεί τόσα πολλά για τη σουρεαλιστική αξία της.

Το τέλος δεν αφήνει στο θεατή κανένα περιθώριο αισιοδοξίας (σε αντίθεση με το εναλλακτικό  που ανακαλύφθηκε πρόσφατα). Δικαιοσύνη δεν υφίσταται, όλοι είναι, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο τα διαφορετικά πρόσωπα ενός υποκειμένου, θύματος της φτώχιας που είναι πάνω από εκείνο, συντριπτική και αδυσώπητη. 

trailer